Red vožnje Pariz do

Pogledaj red vožnje

Pariz

Pariz je glavni i najveći grad Francuske i jedan od najznačajnijih svjetskih gradova. Rijekom Senom podijeljen je na dva dijela: Na sjevernu „Desnu obalu“ i na južnu, manju, „Lijevu obalu“. Grad predstavlja političko, ekonomsko, obrazovno i kulturno središte centralizovane francuske države, a i Evrope.

U Parizu se nalaze mnoge znamenitosti i turističke atrakcije, te je sa istorijom dugom više od dva milenijuma grad bio mjesto značajnih istorijskih događaja i stecište umjetnika. Zbog toga svake godine Pariz posjeti više desetina miliona turista. Po broju turista Pariz spada među najposjećenije svjetske turističke destinacije.

Grad se prostire na više od 100 kilometara kvadratnih, a rijeka Sena ga povezuje sa unutrašnjošću zemlje (Burgundijom) i sa kanalom Lamanš. Pariz ima dvije vekike gradske šume koje ga odvajaju od predgrađa: Bulonjsku i Vensensku. Veći dio grada, koji se nalazi na desnoj obali, posvjećen je institucijama trgovine i finansija, dok je lijeva obala sa Latinskom četvrti univerzitetski i stambeni centar. Ostrvo De la Site se nalazi u srcu grada. Prvo naselje nastalo je upravo u srcu grada u doba antike, da bi 1584. godine kralj Anri III povezao manja ostrva i dobio veću površinu za izgradnju.

Najraniji arheološki znakovi stalnog naseljavanja pariškog područja datiraju oko 4200. godina p. n. e. Pretpostavlja se da je Pariz kasnije ime dobio po keltskom plemenu Parizi, koji su naselili područje kraj Sene sredinom trećeg vijeka prije nove ere, oko keltske tvrđave Lutecije. Rimljani su osvojili pariški basen 52. godine p. n. e. i na lijevoj obali Sene sagradili novi grad na brdu koje će kasnije biti poznato kao brdo Svete Ženevjeve. Tokom sljedećih stoljeća znatno se proširio, prerastavši u napredan grad sa forumom, palatama, kupatilima, hramovima, teatrima i amfiteatrom.

Godine 508. Pariz postaje prestonica merovinške države pod kraljem Hlodovehom I. Kralj Filip II Avgust (1165–1223) je utvrdio grad i sagradio palatu Luvr. Kralj Šarl V je na levoj obali Sene podigao zidine za odbranu grada od Engleza. Godine 1370. podigao je zid i na desnoj obali. Tokom Stogodišnjeg rata, Parizom su od 1420. do 1436. vladali Englezi.

Za vrijeme vladavine Luja XIV uvedeno je ulično osvjetljenje, modernizovano snabdijevanje vodom i izgrađene bolnice. On je naredio rušenje gradskih zidina i izgradnju velikih gradskih bulevara. Kraljeva rezidencija se preselila u Versaj.

Godine 1789. u Parizu je izbila Francuska revolucija koja je utrla put zbacivanju monarhije i osnivanju francuske Republike. Nova gradska utvrđenja su podignuta 1844. na mjestu današnjeg Periferijskog bulevara. Sa dužinom od 39 kilometara, sa 94 bastiona i 16 tvrđava, ovo je predstavljalo najveće utvrđenje na svijetu.

Period od 1871. do 1914. se označava kao „Bel epoh“ (lepa epoha, belle époque). Grad je u drugoj polovini 19. vijeka doživio velike arhitektonske promjene po planovima barona Osmana. Cijeli blokovi krivudavih i uskih srednjovjekovnih ulica su srušeni da bi se izgrdile široke avenije, bulevari i neoklasicističke fasade koje su slika Pariza danas. U to doba su izgrađene željeznička stanica Lion, zgrada Opere, most Aleksandra III, i prepoznatljive stanice metroa u stilu ove epohe.

Znamenitosti i kultura Pariza

Francuska prestonica ima na stotine vrijednih istorijskih građevina, crkava, ulica, trgova i parkova, oko 160 muzeja, 200 umjetničkih galerija, oko 100 pozorišta, više od 650 bioskopa i više od 10.000 restorana. Dvorci Fontenblo i Versaj (oba u predgrađima) i obale Sene su na UNESKO-voj listi svetske baštine. UNESKO ima svoje sedište u Parizu.

Gradska katedrala Notr Dam izgrađena je u gotskom stilu između 1163. i 1235. godine. Druga znamenita crkva je bazilika Sakr ker na brdu Monmartru iz 1914.

Najznačajniji muzeji u Parizu su: Muzej Luvr, Muzej Orsej (posvjećen umjetnosti 19. vijeka, naročito umjetnosti Impresionizma), Centar Žorž Pompidu (Nacionalni muzej savremene umjetnosti), Muzej čovjeka (etnologija i antropologija), Pikasov muzej, Rodenov muzej, Pariske katakombe itd.

Mazarenova biblioteka iz 1643. godine je najstarija javna biblioteka u Francuskoj. Nacionalna biblioteka Francuske se nalazi na dvije lokacije. Zgrada „Rišelje“ je u drugom arondismanu, a krilo „Fransoa Miteran“ u 13. Broj knjiga u ovoj biblioteci se procenjuje na 30 miliona. U Parizu postoji 55 javnih biblioteka.

Zbog istorijske politike centralizacije u Francuskoj, sva najbolja pozorišta, opera i balet Francuske su skoncentrisani u Parizu. Najpoznatija pozorišta su Komedi fransez (Comédie-Française, osnovano krajem 17. vijeka) i Pozorište na Jelisejskim poljima (Théâtre des Champs-Élysées, osnovano početkom 20. vijeka). Nacionalna opera Pariza nastupa na dve lokacije: Jedna je stara zgrada opere (Opera Garnije, po arhitekti Šarlu Garnijeu), otvorena 1875, koja je sa 11.237 m² najveći svjetski teatar. U njoj nastupa i baletska trupa Pariske opere. Druga lokacija je Opera Bastilja, otvorena 1989. godine. Zabavni i revijalni program je reprezentovan u teatrima poput Mulen ruža i Lida.

Univerzitet u Parizu (Sorbona) osnovao je Rober de Sorbon 1257. godine kao zajednicu škola koje su postojale na lijevoj obali Sene u Latinskoj četvrti. Ove škole su već imale evropsku reputaciju, a predavanja su bila na latinskom jeziku. Tokom 19. vijeka, na Sorboni se učilo: pravo, nauka, medicina, farmaceutika, književnost i teologija.

Glavne medijske kuće Francuske su takođe koncentrisane u Parizu. To su: izdavačka kuća „Le Figaro“, medijske kompanije „Vivendi Universal“, „Groupe Lagardère“ i „Groupe TF1“. Najvažniji dnevni listovi su Le Figaro („Le Figaro“), Le Mond („Le Monde“) i Liberasion („Libération“).